Skip to content

Zdolność kredytowa

Ostrzeżenie: Przedstawiony poniżej schemat liczenia zdolności kredytowej jest bardzo ogólnikowy i w swojej zasadzie zawiera spory margines błędu. Również każda instytucja finansowa bierze różne czynniki pod uwagę podczas liczenia zdolności kredytowej. By poznać dokładnie swoją zdolność kredytową zapraszamy do bezpośredniego kontaktu. Będziemy mogli wtedy dokładnie taką zdolność kredytową sprawdzić. Robimy to całkowicie bezpłatnie i bez jakichkolwiek dodatkowych zobowiązań.

Wiele osób z poza branży zastanawia się jak banki liczą zdolność kredytową. Zadając pytanie o zdolność kredytową doradcy w banku często otrzymamy odpowiedź, że jest to skomplikowany proces wykonywany przez system, którego doradca sam do końca nie zna. W tych słowach jest sporo prawdy. Jednakże założenia tego procesu samego w sobie są bardzo proste. Mianowicie polega on na porównaniu dochodu/dochodów kredytobiorców wraz z ich wydatkami/kosztami życia. Takie też podejście zastosuje wyjaśniając Państwu proces liczenia zdolności kredytowej. Jest ona bardzo podobna w przypadku każdego z rodzaju kredytów: hipotecznego czy gotówkowego. Proszę jednakże mieć na względzie, że każda z instytucji finansowych ma swoją metodologię liczenia zdolności kredytowej. Proces ten także przedstawiam schematycznie i ogólnikowo. I tak zaczynając od strony dochodowej, gdyż ona wydaje się znacznie prostsza. Dla liczenia zdolności kredytowej trzeba przyjąć założenie, że instytucje finansowe liczą je najczęściej na tzw. gospodarstwo domowe w skali miesięcznej. Również proces trzeba podzielić na parę etapów. W pierwszym będziemy badać czy istnieje i w jakiej wysokości jest nadwyżka dochodów nad koszty życia (bez uwzględnienia zobowiązań finansowych).

ETAP 1: I tak w etapie pierwszym mamy dochody gospodarstwa domowego gdzie ważne są:

– forma dochodu kredytobiorcy:

  1. a) instytucje finansowe biorą pod uwagę różne dochody kredytobiorców. Najbardziej wiarygodnym dochodem jest umowa o pracę na czas nieokreślony. Jest tak gdyż taki stosunek pracy wydaje się być najbezpieczniejszą i najstabilniejszą formą dochodu. Większość instytucji finansowych zainteresowana jest dochodem w przypadku umowy o pracę w formie średniej trzymiesięcznej. Ważnym elementem jest tutaj także ciągłość zatrudnienia. Więc jeżeli w ostatnim czasie zmieniłeś pracę a przerwa między rezygnacją z pracy u starego pracodawcy a nowego jest dłuższa niż 3-7 dni będziesz prawdopodobnie musiał poczekać do momentu otrzymania pełnych 3 wynagrodzeń. W przypadku umów na czas określony bardzo ważnym czynnikiem jest sumaryczny okres od jakiego już na takiej umowie jesteś zatrudniony oraz okres jaki pozostał do końca zatrudnienia. W przypadku gdy całość okresu będzie równa lub powyżej 3 lat bank najprawdopodobniej potraktuje taką umowę jak umowę na okres nieokreślony. Ważnym elementem obliczania zdolności kredytowej są także elementy wynagrodzenia za pracę. Jeśli składa się ono z różnych czynników to instytucja finansowa prawdopodobnie weźmie pod uwagę tylko stałe elementy wynagrodzenia – w tym stałe premie itp. Elementy zmienne mogę nie zostać uznane.
  2. b) emerytura – traktowana jest podobnie jak umowa na czas nieokreślony. Inny jest przypadek renty – tutaj bardzo ważnym czynnikiem jest okres na który została przyznana. Ograniczenia w czasie będą jednocześnie ograniczeniem w długości kredytu. I nie ma na to wpływu na przykład fakt że renta była już wielokrotnie przyznawana. Termin jest termin – i jest to bardzo restrykcyjnie przestrzegane w instytucjach finansowych.
  3. c) inne formy dochodu są również honorowane przez instytucje finansowe. Jednakże w ich przypadku nie można mówić o ogólnych zasadach ich akceptacji. Wszystko zależy to od indywidualnej instytucji finansowej. Najważniejszymi czynnikami są tutaj: okres przepracowany (często co najmniej 4 miesiące) I tak w przypadku umowy zlecenie: ważne będzie by umowa zlecenie u jednego pracodawcy była od dłuższego okresu (często 6 miesięcy) i okres na jaki jeszcze jest zawarta. Umowy najmu są także honorowane. Ważne w takim przypadku jest okres od jakiego i na jaki są zawarte. Instytucje będą honorować taki dochód najczęściej gdy umowa jest co najmniej od roku i na czas nieokreślony.
  4. d) socjalne dodatki w tym 500+, renta socjalna itp. – nie są najczęściej traktowane w instytucjach finansowych jako dochód gospodarstwa domowego

Po drugiej stronie w etapie pierwszym mamy tzw. koszty życia gospodarstwa domowego w skali miesięcznej. Podczas wnioskowania o kredyt prawdopodobnie zostaniesz zapytany, najpewniej nie wprost, o tzw. koszty życia. Nawet jeśli zdeklarujesz je jako 0 PLN to każda instytucja finansowa zakłada, że kredytobiorca ponosi określone minimalne koszty życia. Koszty te liczone są na każdą osobę gospodarstwa domowego. Możemy mówić tutaj o różnych stawkach wahających się w obrębie 400-600 PLN dla krótszych okresów kredytowania. Wspomniałem tutaj o okresie kredytowania gdyż regulacje rynku finansowego w przypadku kredytów powyżej okresu 5 lat zakładają że koszty utrzymania muszą być liczone w wysokości nie mniejszej niż średnia kosztów utrzymania podawana przez urząd statystyczny – w chwili obecnej możemy mówić o kwocie 980 PLN. Często instytucje finansowe zakładają również, że koszty życia pierwszej osoby w gospodarstwie domowym są wyższe.

Porównanie dochodów gospodarstwa domowego wraz z kosztami życia daje pierwszą bardzo ważna wartość. Dla ułatwienia nazwijmy to kwotą możliwą do przeznaczenia na spłatę kredytu. Jeśli więc przykładowo gospodarstwo domowe (2 osobowe) ma dochód miesięczny (w formach akceptowanych) na poziomie 4.000 PLN a wydatki na poziomie 1500 PLN (instytucja finansowa przyjmie prawdopodobnie 2 x 980PLN) to możemy przyjąć że pozostałą nadwyżkę można przeznaczyć na spłatę zobowiązań kredytowych. Czyli:

4.000 – 2 x 980 PLN = 2.040 PLN.

Bardzo ważnym elementem tutaj są inne wcześniej nie wspomniane rekomendacje regulatora rynku finansowego – Komisji Nadzoru Finansowego. Tzw. rekomendacja T wprowadziła ograniczenia w wysokości wydatków przeznaczonych na zobowiązania finansowe. Mówimy tutaj o połowie dochodu dla osób których dochód jest poniżej przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce (III kwartał 2017 roku – kwota 4255,59 brutto). W przypadku gdy dochód jest wyższy na zobowiązania finansowe gospodarstwo domowe nie może przeznaczyć więcej niż 65% dochodów.

Tak więc w naszym przykładzie maksymalna kwota jaką gospodarstwo domowe może przeznaczyć na spłatę raty to 2.000 PLN. Tutaj zakończmy pierwszy etap liczenia zdolności kredytowej.

ETAP II:

W tym etapie sprawdza się czy dane gospodarstwo domowe posiada inne zobowiązania kredytowe obniżające kwotę jaką może przeznaczyć na spłatę zobowiązań finansowych. Więc jeśli takie zobowiązania finansowe istnieją to obniżają one kwotę jaką można przeznaczyć na spłatę zobowiązań finansowych. Bardzo ważną informacją jest tutaj fakt możliwości refinansowania bądź konsolidacji posiadanych zobowiązań finansowych. Jeśli już istniejące zobowiązania finansowe w ramach danego kredytu bądź pożyczki będą skonsolidowane to nie liczy się ich jako obniżających kwotę jaką gospodarstwo domowe może przeznaczyć na spłatę zobowiązań. Trzeba tutaj także wspomnieć o tym że instytucje finansowe w przypadku limitów debetowych w koncie osobistym czy limitu na karcie kredytowej zakładają sobie jako miesięczne zobowiązanie ściśle określony procent sumy wszystkich przyznanych limitów. Najczęściej będzie to 5%. Ważny jest również fakt że płacone przez kredytobiorcę alimenty są traktowane na równi z innymi zobowiązaniami finansowymi tj. obniżają maksymalną kwotę jaką możemy przeznaczyć na spłatę kredytu.

Wracając do naszego przykładu: załóżmy, że dane gospodarstwo domowe spłaca ratę pożyczki w wysokości 570 pln oraz posiada kartę kredytową z limitem w kwocie 10.000 PLN. Tak więc:

Od 2.000 PLN odejmujemy 570 PLN oraz 5% z 10.0000 czyli kolejne 500 PLN daje nam to kwotę 2000 – 570 – 500 = 930 PLN.

Na końcu etapu drugiego instytucje finansowe otrzymują maksymalną kwotę jaką gospodarstwo domowe może przeznaczyć miesięcznie na spłatę zobowiązań finansowych.

ETAP III

Jest najbardziej skomplikowanym elementem liczenia zdolności kredytowej. Jest tak gdyż zależy od oferty danej instytucji finansowej i w efekcie końcowym od kosztów kredytu co przekłada się bezpośrednio na wysokość raty spłacanej co miesiąc. Wymienię tutaj najważniejsze czynniki:

  • ocena wiarygodności kredytowej kredytobiorcy. Większość z Was zapewne zapytane o skojarzenie związane z wiarygodnością kredytową odpowie BIK. I będzie w tym bardzo dużo racji gdyż raporty generowane przez BIK (Biuro Informacji Kredytowej) dla różnych instytucji finansowych zawierają praktycznie większość naszej historii kredytowej. I mówimy tutaj o dobrej jak i złej historii kredytowej. Jednakże historia (bądź jej brak) znajdująca się w raporcie BIK jest jednym z elementów wpływających na ocenę wiarygodności kredytowej. Każda instytucja finansowa ma swój algorytm takiej oceny. Jego zawartość jest różna a jego szczegóły są owiane pilnie strzeżoną tajemnicą.
  • długość okresu kredytowania. Im dłuższy okres kredytowania tym niższa rata – tak więc zdolność kredytowa większa. Ograniczeniami zazwyczaj jest wiek kredytobiorcy jak i ograniczenia wynikające z formy dochodu kredytobiorcy. Wielu kredytobiorców boi się długich okresów kredytowania – moim zdaniem niesłusznie. Trzeba brać tutaj pod uwagę fakt czy wcześniejsze spłacanie zobowiązania finansowego obwarowane jest dodatkowymi kosztami. W przypadku pożyczek gotówkowych, limitów w koncie czy kart kredytowych dla osób indywidualnych nie mamy takich obwarowań.
  • dodatkowe kosztowe elementy kredytu. Mówimy tutaj o prowizji, dodatkowych ubezpieczeniach czy opłatach brokerskich. Ich wysokość będzie miało bezpośredni wpływ na kwotę jaką możemy otrzymać z instytucji finansowej.

Wracając do naszego przykładu. Mamy kwotę 930 PLN jaką nasze gospodarstwo domowe może przeznaczyć na spłatę raty. Załóżmy że biorąc wszelkie czynniki rata za każde pożyczone 10.000 będzie wynosić 140 PLN miesięcznie (pożyczka gotówkowa). Czyli 930 PLN dzieląc przez 140 PLN daje nam wynik: 6,6428 co przemnożone przez 10.000 daje końcową zdolność na poziomie 66.428 PLN

Przedstawiony powyżej schemat liczenia zdolności kredytowej jest bardzo ogólnikowy i w swojej zasadzie zawiera spory margines błędu. By poznać dokładnie swoją zdolność kredytową zapraszamy do kontaktu. Będziemy mogli wtedy dokładnie taką zdolność kredytową sprawdzić. Robimy to całkowicie bezpłatnie i bez jakichkolwiek dodatkowych zobowiązań.